خاتم، خاتم سازی یا خاتم کاری، هنری است که با مثلث‌های کوچک یا چندضلعی‌های منظم خلق می‌شود. جنس این اشکال هندسی از مواد گوناگونی نظیر استخوان و چوب و فلزات است. از چوب‌ها مانند: آبنوس (رنگ سیاه)، فوفِل (سیاه و قهوه‌ای تیره)، گردو (قهوه‌ای)، بَقَّم (قرمز)، عناب (قهوه‌ای روشن مایل به قرمز)، نارنج (قهوه‌ای روشن)، افرا (قهوه‌ای روشن)، کیکم، تبریزی (سفید) و شمشاد (زرد). از استخوان‌ها مانند استخوان و عاج فیل، شتر، گاو و اسب. از فلزات هم مفتول‌های برنجی، نقره‌ای و گاهی طلایی. البته برخی از این چوب‌ها از هندوستان وارد می‌شود که به خاطر گرانی الآن نسبت به گذشته کمتر استفاده می‌گردد و رنگ چوب‌های موجود را با کمک رنگ‌های شیمیایی تغییر می‌دهند تا تنوع رنگ‌ها مانند زرد، سیاه و قرمز حفظ شود. همچنین از استخوان و عاج فیل نیز کمتر استفاده می‌شود و رنگ استخوان‌های دیگر (بویژه گاو و اسب) را نیز با کمک رنگ، به رنگ‌های دیگری غیر از سفید (مانند سبز) در می‌آورند. و در فلزات هم گاهی آلومینیوم و مس به کار گرفته می‌شود. مراحل خاتم کاری مراحل ساخت خاتم، سخت و طولانی است و خاتم کاری مراحل مختلفی دارد. برای مثال، در مرحله تهیه قطعات منظم هندسی، ابتدا انواع چوب‌ها و استخوان‌ها را که رنگ‌های مختلفی دارند، با وسایل ویژه‌ای به طول سی سانتی‌متر و با قطرهای یک تا دو و نیم میلی‌متر (معمولاً به صورت مثلث) می‌برند. با مفتول‌های فلزی نیز این اشکال هندسی را می‌سازند. سپس این مثلت‌های چوبی، استخوانی و فلزی را با دقت و مهارت و حوصله، بر اساس طرح از پیش مشخص شده و به وسیله چسب (سریشم به صورت گرم یا چسب سفید به صورت سرد) در کنار هم چسبانده می‌شوند و با نخ محکم بسته می‌شوند. به این قطعه «پره» می‌گویند. این کار ادامه دارد و با چسباندن پره‌ها در کنار هم تکرار می‌شود تا در نهایت و پس از مراحلی چون پرس و لاک و صیقلی کردن، طرح و شکل مورد نظر ساخته می‌شود و روی ظروف و اشیا به کار گرفته می‌شود و محصولات خاتم کاری ساخته می‌شود.
